Kategori: Makaleler

Oğlan Atadan Öğrenir Sofra Açmayı, Kız Anadan Öğrenir Biçki Biçmeyi: Psikolojik Bir İnceleme Kişisel gelişim ve insan davranışları üzerine düşünürken sıklıkla bir soru aklıma gelir: Neden bazı davranışlar, değerler ve beceriler, toplumun farklı cinsiyetlerine göre farklı şekillerde öğretiliyor? Hepimizin yaşamında, bazen çok görünür, bazen çok ince işaretlerle şekillenen bir yapı vardır. “Oğlan atadan öğrenir sofra açmayı, kız anadan öğrenir biçki biçmeyi” gibi bir deyim, toplumların kültürel yapılarındaki bu farkları bir yansıma olarak karşımıza çıkar. Ancak, bu deyimin derinlemesine psikolojik bir perspektiften ele alınması, bizleri çok daha kapsamlı bir bakış açısına yönlendirebilir. Bu yazıda, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde insanların…

“Kuşlar” Kelimesi Ad mıdır? Dilsel Yolculuğa Davet — Kelimelerin Sırrı Kelimeler, düşüncelerimizi, duygularımızı ve dünyaya bakışımızı şekillendirir. Bir kelimenin hangi düzlemde konumlandığı — ad, fiil, sıfat vs. — dilin işleyişini, cümlelerdeki ilişkileri ve iletişimin yapısını belirler. Bu bakımdan “kuşlar” kelimesinin “ad” (isim) olarak sınıflandırılıp sınıflandırılamayacağı sorusu, hem dil bilimi açısından hem de gündelik dil kullanımında önemli bir yere sahiptir. Bu yazıda, “kuşlar” kelimesini tarihsel ve kuramsal açıdan ele alıyor; dilbilgisel temelde onun “ad” olup olmadığını inceliyorum. İsim Nedir? Kelime Türleri ve Temel Tanım Türkçede kelimeler, anlam ve görevlerine göre çeşitli türlere ayrılır. Bu türlerden biri de isimdir (ad). İsimler; canlı…

Yeraltı Suları Nasıl Isınır? (İzmir’de Yaşayan Genç Bir Yetişkinin Gözüyle) İzmir’de yaşıyorum, 25 yaşındayım ve hayatımın her anını biraz esprili, biraz derin, biraz da “bu nasıl oldu şimdi?” sorularıyla geçiriyorum. Bir arkadaşımın dediği gibi, “Ne var, ben deli değilim, sadece her şeyi aşırı düşünen bir insanım!” Ama işte bu sorular bazen bayağı kafa karıştırıcı olabiliyor. Geçen gün, hava soğuk ama ben sıcak bir şeyler ararken, aklıma bir soru takıldı: “Yeraltı suları nasıl ısınır?” Hani böyle birdenbire, sormadan edemedim: “Bu sular yerin altına nasıl ısınıyor, ne zaman ısınıyor, kim ısıtıyor bunları?!” İşte bu yazı tam da o anın yansıması olacak. Ama…

Yeni Rakı Sahibi Kim? Geleceğin Rakı Dünyası Nasıl Olacak? Günümüzde, rakı sadece bir içki değil, aynı zamanda kültürel bir sembol, bir yaşam tarzı. Türk mutfağının vazgeçilmezi, sofraların neşesi olan Yeni Rakı, zaman içinde çok önemli bir marka haline geldi. Peki, bir gün bu markanın sahibi kim olacak? Yeni Rakı sahibi kim sorusu, sadece bir içkinin geleceği değil, aynı zamanda büyük markaların geleceği, sektörel dinamikler ve toplumun değişen yüzüyle ilgili daha büyük bir soruya dönüşüyor. Ben de Ankara’da yaşayan, geleceği merakla izleyen, teknolojiye meraklı bir genç olarak bu soruyu hem umutlu hem kaygılı bir bakış açısıyla tartışmak istiyorum. Yeni Rakı’nın Sahibi…

Kayseri’den Bir Hayalin Peşine: Uçak Bileti En Uygun Nasıl Alınır? Kayseri’nin soğuk bir sabahında uyandığımda içimde tarifsiz bir heyecan vardı. Pencereden dışarı baktım; Erciyes’in beyaz zirvesi, bulutlarla dans ediyordu. O gün kafamda tek bir soru dönüyordu: Uçak bileti en uygun nasıl alınır? Ama bu soru, basit bir bilgi arayışı değildi benim için; o, belki de içimde uzun süredir sakladığım bir umudu temsil ediyordu. Günlüğümü açıp yazmaya başladım. Çünkü içimdeki bu karışık duygular – umut, korku, heyecan, kaygı – kelimelere dökülmeyi bekliyordu. Kayseri’nin taş sokaklarında yürürken, bu şehri bırakıp başka yerlere gitme fikri kalbimi hem ısıtıyor hem de ürpertiyordu. Bir Başlangıç:…

Rüyada Fazla Para Almak Ne Anlama Gelir? Rüyalar… O kadar derin ve karmaşık ki. Her biri sanki bir hikaye anlatıyor ama bazen anlamak da zor olabiliyor. Rüyada fazla para almak da tam olarak böyle bir durum. Bir yanda herkesin görmek istediği bir şey, diğer yanda ise belirsizlikle dolu bir anlam yumağı. Şimdi, bu rüyayı anlamak için sadece eski kitaplara veya inançlara bakmak yeterli olmayabilir. Biraz da günlük yaşamın içinden örneklerle, verilerle bu konuyu ele alalım. Küçükken Rüyalarımda Neden Her Zaman Para Vardı? Çocukken rüyalarımda en çok gördüğüm şeylerden biri, cebimden taşan paralar olurdu. Hatta hatırlıyorum, 10 yaşındayken bir gece rüyamda…

Fotoğrafını Çek, Ne Olduğunu Öğren: Felsefi Bir Düşünüş Bir fotoğrafı çekmek, bir anı dondurmak, o anın anlamını ve kimliğini kaydetmek gibi görünse de, aslında çok daha derin bir felsefi soruya açılan bir kapıdır. “Ne olduğunu öğrenmek” ne demektir? Gerçekliği yakalamak mı, yoksa sadece bir izlenimi kaydetmek mi? Eğer bir anı dondurabiliyorsak, gerçekte neyi yakalıyoruz? Bu sorular, etik, epistemoloji ve ontoloji gibi felsefi disiplinlerde derinlemesine sorgulamalara yol açar. Bir fotoğrafın anlamı, bize sadece ne olduğunu gösterir mi, yoksa daha fazlasını mı anlatır? Her fotoğraf, bir gözün dünyayı nasıl algıladığına dair izler bırakır. Ama fotoğraflar, görülenlerin sadece yansıması mı, yoksa başka bir…

Dünyanın En İnce Katmanı Yer Kabuu Mudur? Toplumsal Yapılar ve Katmanlar Üzerine Bir Sosyolojik Bakış Bir Sosyolojik Araştırmacının Samimi Girişi Toplumları incelemeye başladığınızda, bazen katmanlar arasındaki ince farkları anlamak, en karmaşık analizlere bile temel oluşturabilir. Bir araştırmacı olarak, toplumsal yapıların derinliklerine inmeye çalışırken, en ince katmanların bazen en büyük anlamı taşıdığını fark ediyorum. Bu katmanlar, tıpkı dünyanın iç yapısındaki gibi, her bir bireyin davranışlarını ve toplumsal etkileşimlerini şekillendirir. Birçok kez, “Dünyanın en ince katmanı yer kabuğudur” gibi genel geçer kabul edilen doğrularla karşılaşırız. Ancak, toplumsal yapılar ve kültürel normlar konusunda benzer şekilde katmanlı yapıları gözlemlemek de oldukça ilginçtir. Toplumda kabul…

Dosyanın Takipsizlik ile Kapatılması Ne Demek? Yargının Sessizliği: Bir Araştırmacının Samimi Girişi Adalet mekanizmalarına dair sorular her zaman toplumsal vicdanı harekete geçirir. Bir dosyanın “takipsizlik ile kapatılması” ifadesiyle karşılaştığımızda, hukukun sınırları, delil standardı, mağduriyet ve hak arayışı gibi kavramlar yeniden tartışmaya açılır. Bir araştırmacı gözüyle bakınca; bu karar, yalnızca yasal bir prosedür değil, aynı zamanda toplumsal belirsizliklerin, güç dengelerinin ve bireysel umutların kesiştiği bir kavramdır. Şimdi bu kavramı hem tarihsel hem hukuksal hem de toplumsal bağlamda ele alalım. “Takipsizlik Kararı” Ne Zamandan Beri Var? Adli soruşturma süreçleri, modern hukuk sistemlerinde devletin suç iddiasını aydınlatma mekanizmasını temsil eder. Ancak her iddia…

Deniz Can Aktaş ve Modern Kültürün Yansıması: Antropolojik Bir Bakış Kültürlerin Çeşitliliğini Merak Eden Bir Antropoloğun Perspektifi Kültür, bir toplumun veya bireyin dünya görüşünü, değerlerini, ritüellerini, sembollerini ve kimliğini şekillendiren dinamik bir yapıdır. Antropologlar, bu çeşitliliği anlamak ve gözlemlemek için her türlü kültürel pratiği ve toplumsal yapıyı incelemeye çalışır. Bu yazıda, kültürlerin ve kimliklerin temsilinin en belirgin yollarından biri olan televizyon dizilerinden birini, Deniz Can Aktaş’ın oynadığı karakter üzerinden inceleyeceğiz. Aktaş, şu an Yargı adlı dizide başrol oyuncusudur. Ancak, bu diziyi sadece bir eğlence aracı olarak görmek yerine, kültürel yapılar, semboller, kimlikler ve toplumsal ritüellerle nasıl ilişkilendirilebileceğini keşfedeceğiz. Televizyon ve…