Karşı Koymak Bir Deyim mi? Farklı Bakış Açılarıyla Derinlemesine Bir İnceleme Bazı kelimeler vardır ki, günlük dilin içinde o kadar yerleşmiştir ki kökenlerini, anlam katmanlarını ya da dil içindeki konumlarını sorgulamayız. “Karşı koymak” da tam olarak böyle bir ifadedir. Peki gerçekten bu bir deyim midir? Yoksa sadece iki kelimenin birleşmesinden oluşan sıradan bir fiil midir? Bu yazıda, bu sorunun peşinden giderken hem dilbilimsel hem de toplumsal açıdan farklı bakış açılarını karşılaştıracağız. Çünkü bazen bir kelimenin anlamı, onu nasıl algıladığımız kadar kim olduğumuzla da ilgilidir. “Karşı Koymak” Ne Anlama Gelir? “Karşı koymak” Türkçede en temel anlamıyla bir şeye ya da birine…
8 Yorumİlginç Kesitler Yazılar
Kartograf Ne İş Yapar? Farklı Yaklaşımlarla Derinlemesine Rehber Bir konuyu tek pencereden değil, farklı açılardan konuşmayı seviyorum. Haritaların bize sadece yolları değil, hayatlarımızı da gösterdiğine inananlardanım. “Kartograf ne iş yapar?” sorusunu da bu yüzden birlikte kurcalayalım: veriyle konuşanların titiz bakışıyla ve insan-toplum odağını önceleyenlerin sezgileriyle… Cinsiyetlere genellemeler atfetmek doğru olmadığından, bu yazıda “veri odaklı” ve “toplumsal etki odaklı” iki yaklaşımı karşılaştırarak ilerleyeceğim. Sizin yorumlarınızla bu resmi birlikte tamamlayalım. Kartograf Ne İş Yapar? (Tanım ve Kapsam) Kartograf; coğrafi verileri toplayan, doğrulayan, yorumlayan ve anlaşılır haritalar ile mekânsal görselleştirmelere dönüştüren uzmandır. Görevi yalnızca çizim değildir; ölçek, projeksiyon, semboloji, renk teorisi, tipografi, erişilebilirlik…
8 YorumSosyal Güvencem Var Mı, Yok Mu? Güç, İktidar ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyasal Analiz Toplumların yapısını ve işleyişini anlamaya çalışan bir siyaset bilimci olarak, her bireyin hayatta en temel güvencelerden biri olan sosyal güvenceye sahip olup olmadığını sormak kaçınılmaz bir sorudur. Bu soru, sadece bireylerin kişisel yaşamlarını değil, aynı zamanda bir ülkenin toplumsal yapısının derinliklerine inmek için bir anahtar niteliği taşır. Güç ilişkileri, iktidar yapıları, ideolojiler ve vatandaşlık kavramları, sosyal güvencenin varlığı ya da yokluğu etrafında şekillenen kritik faktörlerdir. Sosyal güvencemiz var mı? Peki, bu güvenceler bizlere nasıl sunuluyor ve kimler bu haklardan daha fazla faydalanıyor? Bu soruları sorarak,…
6 YorumKarpit İçeriği Nedir? Kökeninden Geleceğe, Merak Uyandıran Bir Yolculuk Şunu itiraf edeyim: “karpit” kelimesini ilk duyduğum an, burnuma ıslak taş, atölye kokusu ve hafif keskin bir kıvılcım sesi geldi. Çünkü karpit (çoğu kişinin kastettiğiyle kalsiyum karpit — CaC₂) sadece bir kimyasal değil; mağara keşiflerinden gece yarısı tamirlerine, endüstriyel üretimden gündelik hayatın küçük hilelerine kadar uzanan, sürprizlerle dolu bir karakter. Gelin, bu karakterin içini—kelimenin tam anlamıyla “içeriğini”—beraber açalım. Karpit Nedir? Kısa ve Net Karpit, kireçtaşı (kalsiyum oksit) ile karbonun yüksek sıcaklıkta elektrik ark fırınlarında birleşmesiyle elde edilen kalsiyum karpittir. Su ile temas ettiğinde hızla asetilen (C₂H₂) gazı açığa çıkar; işte o…
8 YorumPisagor Hesabı Nasıl Yapılır? Bir antropolog olarak, toplumları ve kültürleri daha derinlemesine anlamak, insan davranışlarını şekillendiren faktörleri keşfetmek her zaman ilgi alanımda olmuştur. Sosyolojik bir bakış açısıyla bakıldığında, matematiksel kavramlar ve teoriler de toplumsal yapıların ve bireylerin etkileşiminden etkilenir. Bugün, bir matematiksel hesaplama olan Pisagor Teoremi üzerinden toplumları, toplumsal normları, cinsiyet rollerini ve kültürel pratikleri inceleyeceğiz. Pisagor Teoremi, matematiksel bir denklem gibi görünse de, aslında toplumların yapısal işlevleri, kimlikler ve toplumsal ilişkilerle de ilginç bir şekilde ilişkilidir. Pisagor Hesabı ve Matematiksel Temeller Pisagor Teoremi, dik üçgenlerde, hipotenüsün uzunluğunun karesinin, diğer iki kenarın karelerinin toplamına eşit olduğunu söyler. Bu oldukça basit…
4 YorumMurat Yıldız Hoca Kimdir? Antropolojik Bir Bakışla Kültür, Kimlik ve Anlam Üzerine Bir antropolog olarak, her yeni kültürel iz, bizi insanlığın kolektif hafızasında dolaşmaya davet eder. Her toplumun, her bireyin bir ritüeli, bir sembolü ve bir kimlik anlatısı vardır. Peki, bu anlatılar içinde akademik rehberliğiyle öne çıkan Murat Yıldız Hoca kimdir? Onun akademik kişiliğini sadece bir isim ya da unvanla değil, kültürel ve entelektüel bir anlam örgüsü içinde okumak gerekir. Çünkü Murat Yıldız, yalnızca bilgi aktaran bir akademisyen değil, aynı zamanda anlamın, kimliğin ve toplumsal ritüellerin çözümleyicisi olarak karşımıza çıkar. Bir Akademisyenden Fazlası: Bilginin Ritüelleşmiş Hâli Antropolojik bakış, bilgiyi bir…
4 YorumKaray Türkleri Nerede? Tarihin “Saklambaç Ustaları”na Mizahi Bir Bakış Dünya üzerindeki bazı milletler var ki, nerede olduklarını anlamak için coğrafya bilgisi yetmez, dedektif titizliği gerekir. Karay Türkleri de işte tam olarak öyle bir topluluk! Onları bulmak, çocukken oynadığımız “saklambaç” oyununda hep aynı yere saklanan ama bir türlü yakalanamayan o arkadaş gibidir. Tarih sahnesine çıktıklarından beri izlerini sürmek isteyen tarihçilerden tutun da meraklı gezginlere kadar herkesin aklında tek bir soru var: “Karay Türkleri nerede?” Önce Bir Tanışalım: Kim Bu Karay Türkleri? Karay Türkleri, Orta Asya’nın geniş bozkırlarından kopup gelen, Kıpçak Türklerinin torunlarıdır. Fakat onları diğer Türk boylarından ayıran çok özel bir…
8 YorumMetin Hizalama Nedir? Psikolojik Bir Mercekten İnsan Davranışlarını Anlamak Herkesin hayatında düzenin farklı biçimleri vardır. Kimi insanlar odalarının her köşesini titizlikle hizalar, kimisi ise kaotik bir ortamda daha rahat eder. Peki ya dijital dünyadaki düzen? Bilgisayar ekranındaki metin hizalaması, sadece bir teknik tercihten mi ibarettir, yoksa daha derin psikolojik bir anlam taşır mı? Bir psikolog olarak, insan davranışlarının temelini çözümlemeye çalışırken, günlük hayatın en küçük detaylarında bile bireylerin içsel dünyalarını keşfetme fırsatı buluyorum. Bugün, “metin hizalama” gibi basit bir konuyu ele alarak, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarından insanın düzen arayışını inceleyeceğiz. Metin Hizalamaları ve Psikolojik Düzen Metin hizalama, yazılı…
Yorum BırakKoku Çeşitleri ve Ekonomi: Seçimlerin Sonuçları ve Piyasa Dinamikleri Ekonomi Perspektifinden: Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Bir ekonomist olarak, her seçim bir maliyet taşır. İster bireysel ister toplumsal düzeyde olsun, kaynakların sınırlılığı, tercihlerin ve seçimlerin sonuçlarını belirler. Bu, her gün karşılaştığımız bir gerçektir. Ancak bazen daha az düşünülen, ancak güçlü bir etkiye sahip olan tercihlerden biri de “koku”dur. Koku, kişisel bir deneyim olarak algılansa da, parfüm endüstrisi ve parfüm çeşitliliği açısından bakıldığında ekonomik bir alanı kapsar. Bu yazıda, kokuların piyasa dinamiklerini nasıl şekillendirdiğini, bireysel tercihler ve toplumsal refah üzerindeki etkilerini ele alacağız. Ayrıca, kokuların ekonomik açıdan çeşitliliğinin ve fiyatlandırmasının ardındaki…
Yorum BırakKaraman İl mi? Bir Şehrin Kimliğini Aradığı Yolculuk Bazı sorular vardır ki, cevabı yalnızca “evet” ya da “hayır” değildir. Çünkü o sorunun içinde tarih vardır, kimlik vardır, aidiyet vardır. “Karaman il mi?” sorusu da işte tam olarak böyle bir soru. Bu yalnızca coğrafi bir merak değil, bir kentin kendini anlatma, varlığını hatırlatma isteğidir. Gelin bu sorunun peşinden, bir hikâyenin izinde gidelim… Yolların Kesiştiği Nokta: Elif ve Murat Bir yaz akşamı, şehirlerarası otobüs terminalinde tesadüfen tanıştılar. Elif, İstanbul’dan memleketi Karaman’a dönüyordu; Murat ise iş toplantısı için Konya’ya gidiyordu. Kısa bir yol arkadaşıydılar belki ama aralarında geçen sohbet, küçük bir coğrafya sorusunun…
Yorum Bırak