Kategori: Makaleler

Çömeldi Ne Demek? Felsefi Bir Deneme Filozofun bakışıyla her eylem, yalnızca bedensel bir hareket değil; aynı zamanda varlık, bilgi ve etik üzerine düşünmeye açılan bir kapıdır. “Çömeldi” kelimesi de böyle bir eylemi ifade eder: insanın dikey konumdan yere yakınlaşması. İlk bakışta basit bir bedensel hareket gibi görünse de, felsefi açıdan incelendiğinde etik sorumlulukları, epistemolojik sorgulamaları ve ontolojik derinlikleri barındırır. Çömelmek, insanın dünyayla kurduğu ilişkiyi farklı bir düzleme taşıyan simgesel bir eylemdir. Etik Perspektiften Çömeldi Etik açıdan “çömeldi” kelimesi, alçalışın ve tevazunun beden üzerinden ifade edilişidir. Bir insan başkasının seviyesine çömeldiğinde, eşitlik duygusunu pekiştirir. Çocuğun göz hizasına çömelmek, onunla eşit bir…

İkmal Edilmesi: Ekonomik Perspektiften Bir İnceleme Ekonomi, sınırlı kaynaklarla sınırsız ihtiyaçları karşılamaya çalışan bir sistemdir. İnsanlar ve toplumlar, her gün çeşitli kararlar almak zorunda kalırlar: Hangi malı üretecek, hangi hizmeti sunacak, hangi kaynakları nasıl kullanacaklar? Bu kararlar, seçimlerin sonuçlarıyla şekillenir. Zira her seçim, bir fırsat maliyetine sahiptir. Bu noktada, “ikmal edilmesi” kavramı da ekonominin temel taşlarından biri olarak karşımıza çıkar. İkmal edilmesi, kaynakların verimli bir şekilde kullanılması, mevcut kaynakların ihtiyaçları karşılamaya yetmemesi durumunda ise dışarıdan sağlanan tedarik anlamına gelir. Peki, bu kavram piyasa dinamiklerini nasıl etkiler ve toplumsal refahı nasıl şekillendirir? İkmal Edilmesi Nedir? Ekonomik anlamda, ikmal edilmesi bir ürün…

Hanya Kalesi Nerede? Yanlış Sorudan Doğru Cevaba: Hanya’da “Tek” Kale Yok! Açık konuşalım: “Hanya Kalesi nerede?” sorusu, sorunun kendisi kadar yanıltıcı. Çünkü Hanya (Chania) bir kaleden ibaret değil; Venedik surları, Bizans akropolü ve Osmanlı döneminin eklemleriyle katman katman bir savunma ekosistemi. Yani, tek bir noktayı iğneyle haritada işaretlemek bu kenti fakirleştiriyor. Bu yazıda o kolaycı anlatıyı söküp, yerine hakkını veren bir çerçeve koyalım. Tartışmaya da davetliyim: “Hanya Kalesi” diye ısrar edenler gerçekten neyi kast ediyor? Kısacası: Hanya’da ziyaretçilerin “kale” diye gördüğü yer çoğunlukla Firka Kalesi (Firkas/Firka Fortress); Eski Venedik Limanı’nın batı ucunda, deniz girişini tutan burç. Ama şehir bununla bitmiyor—hatta…

Global İnşaat Sahibi Kim? Edebi Bir Yolculuk Bir edebiyatçının kalemi, çoğu zaman taş, çimento ve demirle örülmüş binalardan çok, kelimelerle kurulan yapılara odaklanır. Ama kelimelerin de kendine ait mimari özellikleri yok mudur? Harfler tuğla, cümleler kolon, paragraflar kat kat yükselen yapılar gibidir. Edebiyat, bize sadece hikâyeler anlatmaz; aynı zamanda toplumsal düzenin, hayallerin ve güç ilişkilerinin inşasını da gösterir. İşte tam da bu noktada, “Global İnşaat sahibi kim?” sorusu yalnızca ticari ya da kurumsal bir merak değil, edebiyatın derinliklerinde yankılanan bir metafora dönüşür. Kelimelerden İnşaatlar Kurmak Edebiyatta inşaat, yalnızca binaların yükselmesi değil, karakterlerin dünyalarının inşa edilmesi anlamına da gelir. Dostoyevski’nin kahramanları,…

Getir Yaş Sınırı Var mı? Güç, İdeoloji ve Toplumsal Düzen Çerçevesinde Bir Siyasi Analiz Siyaset bilimi, toplumların güç ilişkileri, iktidar yapıları ve toplumsal düzen üzerinden şekillenen dinamikleri inceler. Bu bakış açısıyla, toplumların bireylerine nasıl biçimler sunduğu ve bu bireylerin ne ölçüde toplumsal yapıların içine dahil olduğu üzerine kafa yormak kritik bir öneme sahiptir. Bugün, Türkiye’nin hızla büyüyen teknoloji şirketlerinden biri olan Getir’in yaş sınırı uygulamaları üzerinden, iktidar, kurumlar, ideoloji ve vatandaşlık ilişkilerini analiz edeceğiz. Bu yazıda, hem erkeklerin stratejik ve güç odaklı bakış açılarını hem de kadınların demokratik katılım ve toplumsal etkileşim odaklı bakış açılarını harmanlayarak, iş dünyasında yaş ve…

Havalı fren sistemi; çekici-dorse kombinasyonları, kamyonlar, otobüs ve midibüsler, ağır iş makineleri, itfaiye/çöp kamyonları, bazı büyük karavanlar ile raylı sistem araçlarında yaygın olarak kullanılır. Yük arttıkça termal kapasite ve “fail-safe” güvenlik avantajı nedeniyle hava tercih edilir. Merhaba! Farklı açılardan bakmayı seven biri olarak “Havalı Fren Sistemi hangi araçlarda kullanılır?” sorusunu sizlerle sohbet tadında masaya yatırmak istiyorum. Bir yanda sayılara ve verilere yaslanan Mert; diğer yanda güven, konfor ve toplumsal etkileri dert edinen Elif var. İkisi de haklı: biri “neden böyle?” diye sorarken, diğeri “bize ne kazandırır?” diye düşünüyor. Gelin, bu iki bakışı yan yana koyalım. Havalı Fren Sistemi Hangi Araçlarda…

Hamsi Kuşunun İçinde Ne Var? Küçük Bir Lokmaya Sığan Büyük Tartışma Şunu baştan söyleyeyim: Hamsi kuşu deyince aklıma sadece tarif gelmiyor; aynı tabakta buluşan farklı bakış açıları geliyor. Ben farklı açılardan bakmayı seven biriyim. Bir tarafım veriye, ölçüye ve netliğe bakar; diğer yanım, bir lokmanın hafızada bıraktığı izleri, sofradaki sohbeti düşünür. O yüzden bugün “Hamsi kuşunun içinde ne var?” sorusunu, hem objektif/veri odaklı (erkek karakterimiz Ali) hem de duygusal/toplumsal etkiler odaklı (kadın karakterimiz Elif) iki anlatıcıyla açalım; siz de yorumlarda kendi yaklaşımınızı ekleyin. Önce Tanım: Hamsi Kuşu Nedir? Karadeniz mutfağının gözdesi hamsi kuşu, ayıklanmış hamsi filetolarının minik bir iç harçla…

Gerdan Sakatat Mı? Tarihsel Bir Bakış Bir Tarihçinin Gözünden: Geçmişi Anlamak ve Günümüzle Bağ Kurmak Yemek, her kültürün, her toplumun bir parçasıdır. Ancak yemeklerin tarihsel geçmişi, çoğu zaman onları yalnızca besin kaynağı olarak değil, birer kültürel ve toplumsal sembol olarak da incelememize olanak tanır. “Gerdan sakatat mı?” sorusu da, aslında bir yemek malzemesinin ötesinde, tarihsel bir kavramın peşinden gitmemizi sağlar. Bu soruyu ele alırken, geçmişin mutfak gelenekleri, toplumsal sınıflar arasındaki farklar ve zamanla evrilen yemek anlayışları hakkında derinlemesine bir analiz yapma fırsatı buluyoruz. Gerdan etinin sakatatla ilişkisini tartışırken, aslında insanın tarih boyunca et tüketme biçimlerini, sağlıklı beslenme anlayışlarını ve toplumdaki…

Bir Kurye Günde Kaç Paket Dağıtır? Ekonomik Bir Bakış Ekonomi, kaynakların sınırlı olduğu bir dünyada yapılacak seçimlerin sonuçlarını anlamakla ilgilidir. Her bir seçim, bir fırsat maliyeti taşır ve bu maliyetlerin farkında olmak, bireylerin ve toplumların daha verimli kararlar almasına olanak tanır. Bu makalede, bir kuryenin günde kaç paket dağıttığını anlamak için ekonomik bir bakış açısını kullanacağız. Kuryelerin günlük dağıtım kapasiteleri, piyasa dinamiklerinden bireysel kararlara ve toplumsal refah düzeyine kadar pek çok faktörden etkilenir. Gelişen teknoloji ve değişen iş gücü dinamikleri, bu konuyu daha da ilginç ve düşündürücü hale getirmektedir. Piyasa Dinamikleri ve Talep- Arz Dengesi Bir kurye, aslında iş gücü…

Burger King Sahibi Hangi Ülke? Lezzetin Ötesinde Bir Küresel Güç Hikayesi Dünyanın dört bir yanında, alevde ızgara kokusunu duyduğumuzda aklımıza gelen ilk şey genellikle “Burger King” olur. Ama hiç düşündünüz mü, bu markanın gerçek sahibi kim? Hangi ülkenin kültürel, ekonomik ve stratejik dokusuna ait? Ben bu soruya sadece “bir ülke ismi”yle değil, küreselleşmenin karmaşık yüzüyle cevap vermek istiyorum. Çünkü Burger King’in hikayesi, modern dünyanın yemek üzerinden kurduğu ekonomik ağların da hikayesi. Bir hamburger zinciri, yalnızca karın doyurmaz; güç, kültür ve kimlik arasında da görünmez bağlar kurar. Amerika’nın fast food mirası: Başlangıç noktası Burger King 1954 yılında, Amerika Birleşik Devletleri’nin Florida…