Türkistan milli mücadelesi ve basmacı hareketi nedir?
Özet: Basmacı, 1918-1934 yılları arasında Türkistan halkının sömürgeci Sovyet-Rus rejimine karşı yürüttüğü bağımsızlık hareketlerinin genel adıdır. Ruslar, mücadelenin boyutunu ve önemini gizlemek için bu adı bilinçli olarak kullanmış ve tarihi terminolojiye dahil edilmesini sağlamışlardır.
Türkistan doğumlu olan ve Basmacı hareketi içinde yer alan ünlü Türk tarihçisi kimdir?
Ahmet Zeki Velidi Togan (Başkurt: }} ki Tuğan; 10 Aralık 1890 – 26 Temmuz 1970), Başkurt, Türk tarihçi, Türkolog, Başkurt devrimi ve bağımsızlık hareketinin lideri. Asıl adı Ahmet Zeki’dir.
Aşağıdakilerden hangisi Türkistan doğumlu olup Basmacı hareketinin içinde yer alan ünlü Türk tarihçisidir?
Bolşevik hükümeti bu mücadeleye katılanların daha önce “çete ve baskı faaliyetlerine” katıldıklarını ileri sürmüş ve bu milli mücadeleye “Basmacılık” adını vermiştir. Basmacı hareketi 1918 yılında Korbaşı Ergaş önderliğinde Kokand şehrinde başlamış ve kısa sürede tüm Türkistan’a yayılmıştır.
Basmacı hareketi nedir kısaca açıklayınız?
Basmacı grupları ayrı bölgelerde oluşturulmuş birimlerdi. Her liderin kendi kontrolü altındaki bir bölgesi vardı. Basmacı hareketinin amacı Türkistan’ı Sovyet yönetiminden kurtarmaktı. Enver Paşa’nın liderliğinde hareket 1921’de büyük bir ivme kazandı.
Basmacı hareketine katılan önemli devlet adamı kimdir?
Ancak Buhara milislerinin eski komutanı Ali Razar da II. Dünya Savaşı’nda hayatını kaybetmişti.
Basmacı hareketi hangi şehirde başladı?
Buhara’yı reformculardan alan Bolşevikler, hazineleriyle ünlü olan bu şehri yağmaladılar. Hokant’ta kurulan özerk cumhuriyet de Kızıl Ordu tarafından dağıtıldı. Türkistan halkı Bolşevik baskısına direndi ve Fergana Vadisi’nde Basmacı adlı bağımsızlık hareketini kurdu.
Basmacı hareketinin lideri kimdir?
İklil Kurban, Basmacı hareketinin başlangıcı olarak 1918’de Kokand Muhtar hükümetinin düşüşünü kabul eder[2]. Abdülkadir Donuk da hareketin 1918’de Korbaşı Ergaş önderliğinde Kokand’da başladığını belirtir[3].
Türkistan Türklerindir kimin sözü?
Sohbet. Vatan; Türkler için Türkiye nedir, Türkistan nedir, vatan nedir? Büyük ve ebedi bir topraktır; Turan. Ölümünün 95. yılında Ziya Gökalp’i rahmetle, minnetle ve saygıyla anıyoruz.
Türkistan Milli Birliği’nin kurucusu kimdir?
Türkistan Milli Birlik Cemiyeti’ni kurdu. O yıllarda Enver Paşa’nın Tacikistan’da Ruslarla girdiği bir çatışmada şehit düşmesinden sonra (1922), Türkistan Türklerinin davasını dış dünyaya anlatmak için Avrupa’ya gitmeye karar verdi. Togan 1922’de Türkmenistan’a taşındı ve Aşkabat’a geldi.
Basmacıların faaliyetleri nelerdir?
“Baskın, saldırı” anlamına gelen bu terim, Çarlık döneminde Ruslar tarafından Türkmenistan, Başkurdistan ve Kırım’da faaliyet gösteren gangsterler için kullanılırdı. Basmacılar halka zarar vermezlerdi, sadece Rus yetkilileri soyarlardı, hazineyi yağmalardı ve aldıkları ganimeti fakirlere dağıtırlardı.
Basmacı hareketinde Enver Paşa’nın rolü nedir?
Basmacıları ikna etmeyi başaran Enver Paşa, aşiret reislerinden Devletmend’in desteğiyle örgütlediği Basmacılar üzerinde pek başarılı olamadı; ancak Ağustos 1922’de Belcivan’a (bugünkü Tacikistan) çekilmek zorunda kaldı ve burada Kızıl Ordu’yla girdiği çatışmada öldürüldü.
İsmail Gaspıralı Basmacı Hareketine katıldı mı?
◾ Enver Paşa, Zeki Velide Togan, Yusuf Akçura, İsmail Gaspıralı ve Mehmet Emin Resulzade Basmacı akımının en önemli temsilcileri arasındadır.
Basmacı hareketi nasıl sonuçlanmıştır?
Basmacı hareketi ilk olarak 1918’de Korbaşı Ergaş önderliğinde Kokand kentlerinde ortaya çıktı. Çok kısa bir sürede bu hareket farklı bölgelere yayıldı. Üç gün içinde Kokand bölgesinde birçok Türkistanlı Ruslar tarafından öldürüldü.
Ibrahim Lakay kimdir?
İbrahim Bek, Molla İbrahim Beg veya İbrahim Lakay (d. 1889 – ö. 1932), Basmacı hareketinin Özbek liderlerinden biriydi.
Şir Muhammed Bek kimdir?
Türkistan’ın baskıcı ve sömürücü iktidarına karşı kurtuluşu için verilen milli mücadele hareketinin önde gelen liderlerinden ve komutanlarından biri olan Sir Muhammed Bek, İstiklal Mücahit Grupları Komutanı olduğu yıllarda.
Basmacı hareketi lideri kimdir?
İklil Kurban, Basmacı hareketinin başlangıcı olarak 1918’de Kokand Muhtar hükümetinin düşüşünü kabul eder[2]. Abdülkadir Donuk da hareketin 1918’de Korbaşı Ergaş önderliğinde Kokand’da başladığını belirtir[3].
Basmacıların faaliyetleri nelerdir?
“Baskın, saldırı” anlamına gelen bu terim, Çarlık döneminde Ruslar tarafından Türkmenistan, Başkurdistan ve Kırım’da faaliyet gösteren gangsterler için kullanılırdı. Basmacılar halka zarar vermezlerdi, sadece Rus yetkilileri soyarlardı, hazineyi yağmalardı ve aldıkları ganimeti fakirlere dağıtırlardı.
Basmacı hareketinde Enver Paşa’nın rolü nedir?
Basmacıları ikna etmeyi başaran Enver Paşa, aşiret reislerinden Devletmend’in desteğiyle örgütlediği Basmacılar üzerinde pek başarılı olamadı; ancak Ağustos 1922’de Belcivan’a (bugünkü Tacikistan) çekilmek zorunda kaldı ve burada Kızıl Ordu’yla girdiği çatışmada öldürüldü.
Türkistan Türkistanlılarındır sözü kime aittir?
“Türkistan, Türkistan halkınındır” sloganıyla ifade edilen Basmacı hareketlerinin tek amacı, Türkistan’ı Ruslardan kurtarmak ve bağımsız hale getirmekti. Basmacı hareketi 1918’de Korbaşı Ergaş önderliğinde Kokand şehrinde başladı ve kısa sürede diğer bölgelere yayıldı.